Bệnh lây truyền như thế nào? Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp do tiếp xúc với nước bọt, hoặc các chất tiết ra từ mũi họng của người bệnh.
Một người bị quai bị có khả năng lây truyền vi-rút 3 ngày trước khi có biểu hiện bệnh (trước khi tuyến nước bọt bị sưng) và khoảng 9 ngày sau khi khởi phát bệnh.
Thời gian ủ bệnh (thời gian từ khi tiếp xúc với nguồn bệnh đến khi khởi phát bệnh) là 12 đến 25 ngày .
Đối tượng dễ mắc bệnh quai bị: Tất cả những ai chưa từng bị quai bị lúc còn bé hoặc chưa được tiêm phòng vắc-xin ngừa quai bị đều có khả năng bị nhiễm bệnh. Triệu chứng thường xuất hiện bắt đầu từ ngày thứ 14 đến ngày thứ 21 sau khi nhiễm trùng.
Đối tượng dễ nhiễm bệnh nhất là trẻ em tuổi từ 10 đến 15 tuổi.
Các triệu chứng của bệnh: Những triệu chứng xuất hiện rất sớm ngay cả trước khi tuyến nước bọt bắt đầu sưng lên. Bệnh nhân mắc bệnh quai bị sẽ cảm thấy mệt mỏi, ăn không ngon, mất vị giác, thông thường nhất là sốt và chứng đau đầu.
Biểu hiện thường gặp :
- Dấu hiệu nhiễm trùng: Sốt cao, có thể lên đến 400C, khô miệng, nuốt đau, nhức đầu.
- Sưng to tuyến nước bọt vùng dưới hàm ở 1 bên hoặc cả 2 bên .
- Ở các trẻ vị thành niên có thể có sưng căng và đau tinh hoàn 1 bên hoặc 2 bên.
- Bệnh tiến triển và tự khỏi trong vòng 10 ngày (nếu không có biến chứng).
Phòng ngừa quai bị: Hiện nay bệnh quai bị chưa có thuốc điều trị nhưng bệnh quai bị có thể phòng ngừa được nhờ vào văcxin tiêm chủng. Thuốc tiêm chủng này có thể dùng cho bất cứ lứa tuổi nào trên 1 tuổi, liều 2 được tiêm trước tuổi dậy thì. Văcxin này an toàn, không gây sốt, khả năng bảo vệ đến 95% sau liều 1 và được bảo vệ đến 25 năm liều 2.
Ngăn chặn dịch quai bị: khi phát hiện bị mắc bệnh quai bị thì cần nghỉ học ngay để tránh lây cho học sinh khác, không tiếp xúc với những người xung quanh, hoặc khi tiếp xúc phải mang khẩu trang. Thời gian cách ly người bệnh trong khoảng 10 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai.
Trong thời gian dịch phát triển các bạn nên thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh cá nhân hằng ngày. Làm sạch đường hô hấp bằng cách súc miệng với dung dịch nước muối hoặc các dung dịch sát khuẩn đường mũi họng có bán tại các hiệu thuốc tây. Hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh. Không tới những nơi tập trung đông người, Đặc biệt tại các phòng chật hẹp nơi đang có dịch. Tăng cường sức khỏe bằng ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tập luyện thể dục và nghỉ ngơi hợp lý. Cần đến khám tại các cơ sở y tế ngay khi có biểu hiện bệnh.
Phương pháp điều trị bệnh quai bị: Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu đối với quai bị. Việc điều trị bệnh chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng:
- Nằm nghỉ tuyệt đối (nhất là khi có biến chứng sưng tinh hoàn).
- Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau như Paracetamol, Aspirine.
- Súc miệng nước muối
- Chúng ta ăn chế độ ăn lỏng và nhẹ, uống nhiều nước, tránh sử dụng các thức ăn, nước uống có vị chua.
- Chườm ấm hoặc chườm mát vùng góc hàm để giảm đau và giảm sưng tuyến nước bọt. Có thể dùng bài thuốc nam sau đây để bôi tại chỗ: hạt gấc đập bỏ vỏ ngoài, giã nhuyễn, ngâm với rượu trắng bôi tại vùng má bị sưng 4 - 5 lần/ngày.